Tegoroczna – sześćdziesiąta już edycja festiwalu – przyniosła widzom dwa ważne, choć zupełnie różne obrazy dokumentalne, nagrodzone Złotym i Srebrnym Rogiem w Międzynarodowym Konkursie Filmów Dokumentalnych.
Obydwa obrazy łączy wspólny mianownik, jakim jest pokazanie ginących już kultur i stylu życia.
Złotym Rogiem dla reżysera najlepszego filmu nagrodzono Radu Ciorniciuc`a za film „ Acasa, mój dom”.
Radu Ciorniciuc to rumuński reżyser, producent i dziennikarz śledczy. W 2012 roku współtworzył pierwszą, niezależna organizację medialną w Rumunii Casa Jurnalisttului. Organizacja zrzesza reporterów, zajmujących się pogłębionym reportażem. Reżyser interesuje się prawami człowieka, ochrony zwierząt i środowiska. Jego film „ Acasa, mój dom” to opowieść o romskiej rodzinie, mieszkającej na mokradłach bukaresztańskiego rezerwatu przyrody. Pewnego dnia spokój wielodzietnej rodziny zostaje zakłócony. Plany zagospodarowania przestrzennego zakładają, że romska rodzina powinna przenieść się do mieszkania w bloku. Co prawda warunki sanitarne poprawiają się, ale równocześnie pojawiają się nowe, nieznane społeczności romskiej obowiązki. Jest to dla nich prawdziwa rewolucja.
Reżyserowi udało się namalować dokumentalny i bardzo intymny portret rodziny, usiłującej utrzymać własny styl życia, godność i tożsamość kulturową. Dramaturgii historii Radu Ciorniciuc`a dodaje fakt, że jest ona opowiedziana z punktu widzenia romskich dzieci.
Srebry Róg trafił do polskiego reżysera Macieja Cuske za film „Wieloryb z Lorino”. Film został doceniony za wysokie walory artystyczne.
Maciej Cuske to reżyser, scenarzysta i operator filmowów dokumentalnych. Jest absolwentem Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy w Warszawie i współzałożycielem Zespołu Filmowego „Paladino”. Cuske jest reżyserem wielokrotnie nagradzanych dokumentów, .m.in. „Kuracja” (2004), „Antykwariat” ( 2005), „Na niebie, na ziemi” ( 2007), „ III. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił” ( 2008). W 2013 roku Maciej Cuske zadebiutował filmem fabularnym „ Stacja Warszawa”. Obraz tworzyło pięciu reżyserów.
„ Wieloryb z Lorino” to opowieść o mieszkańcach syberyjskiej wioski na rosyjskiej Czukotce. Mieszkają tam Rosjanie, Czukcze i Eskimosi.
Czukocka legenda głosi, że pierwszym człowiekiem na świecie była kobieta o imieniu Nau. Pewnego dnia, w kobiecie zakochał się wieloryb, który przemienił się w mężczyznę. Owocem ich miłości były dzieci: najpierw dzieci-wieloryby, a później dzieci-ludzie. Wszystkie żyły w zgodzie, aż do dnia, gdy jedno z nich zabiło brata wieloryba. Zdaniem Czukczów, tak na świecie pojawiło się zło.
Sami Czukcze to najstarszy lud syberyjski. Ich korzenie sięgają kilku tysięcy lat wstecz. Czukcze podbili ludy eskimoskie i przejęli ich styl życia, polegający głównie na polowaniach na zwierzęta morskie. Polowanie na wieloryby szybko obrosło w specjalne rytuały, mające przebłagać dziką naturę. Było i jest najbardziej niebezpiecznym rodzajem polowania, a jednocześnie dającym najwięcej pożywienia. Zbiorowy rytuał polowania na wieloryby pozwala mieszkańcom Półwyspu Czukockiego przetrwać w trudnych warunkach Syberii.
Film odsłania najbardziej brutalne strony życia, w miejscu zapomnianym przez Boga i ludzi. To film wielopoziomowy. Pokazujący surowość i prostotę życia mieszkańców Lorino, desperacką walkę o przetrwanie i ginący świat Czukczów. W tym filmie zarówno mieszkańcy Czukotki, jak i olbrzymie walenie są gatunkami na wymarciu, nic nie jest moralnie jednoznaczne. To opowieść o ginącym świecie ludu Północy, gdzie zarówno ludzie, jak i natura prowadzą codzienna walkę na śmierć i życie.
